
Κείμενο - φωτογραφίες: Γιάννης Γιατράκος
Σε προηγούμενα άρθρα, κάναμε αναφορά σε σταθερές και συρόμενες αρματωσιές και πιο συγκεκριμένα στους διαφορετικούς τρόπους στησίματος των μολυβιών και του φελλού πάνω στην πετονιά μας. Στο παρών άρθρο, θα προσπαθήσουμε να ξεκαθαρίσουμε τον ερματισμό από το φελλό μέχρι το παράμαλλο ή και πάνω στο παράμαλλο μέχρι το αγκίστρι.
Στην εγγλέζικη τεχνική, δεν έχει σχεδόν καμία σημασία πόσο καλό ή όμορφο δόλωμα χρησιμοποιούμε, φτηνό ή ακριβό, απλό ή φανταχτερό φελλό έχουμε, αν το ερμάτισμα μας είναι στημένο με λάθος τρόπο. Αντίθετα, ο φελλός το δόλωμα και το ερμάτισμα πρέπει να συνδυάζονται αρμονικά μεταξύ τους για να φτιάξουν την τέλεια αρματωσιά, η οποία θα προσφέρει στο δόλωμά μας μια φυσική και δελεαστική παρουσίαση στα μάτια των υποψήφιων θηραμάτων.
Κάποιοι ψαράδες, πιθανόν να έχουν την δική τους άποψη όσον αφορά την καλύτερη παρουσίαση δολώματος - αρματωσιάς και σίγουρα κάποιες από αυτές έχουν πολύ καλά αποτελέσματα. Κάποιοι άλλοι, θεωρούν πως αυτές οι αρματωσιές είναι δύσκολες ή δουλεύουν κάπου αλλού εκτός από τα δικά τους μέρη, ενώ στην πραγματικότητα, αρνούνται να ασχοληθούν σχετικά για να έχουν αποτελέσματα στο ψάρεμά τους. Έχοντας όμως πάντα στο μυαλό μας να σκεφτόμαστε όσο πιο απλά γίνεται σε σχέση με τον τρόπο ερματίσματος, αυτή η απλότητα στη σκέψη είναι που θα μας προσφέρει σιγουριά κατά τη διάρκεια του ψαρέματος, περισσότερα ψάρια και λιγότερα μπερδέματα και πολύ πιθανόν να μας “χαρίσει” το ψάρι τρόπαιο για το οποίο θα υπερηφανευόμαστε για πάρα πολύ καιρό.
Το κύριο συστατικό ερματίσματος μιας εγγλέζικης αρματωσιάς είναι φυσικά τα μολύβια. Αυτά, υπάρχουν σε διάφορες μορφές και σχήματα και σίγουρα εξυπηρετούν κάποιο σκοπό. Υπάρχουν σε τύπου σφαίρας, τα ευρέως διαδεδομένα με την εγκοπή στη μέση, υπάρχουν μακρόστενα, στρογγυλά με εγκοπή και σωληνάκι σιλικόνης, πλαστικοποιημένα ακόμη και περαστά. Δεν θα αναλύσουμε κανένα από τα παραπάνω, καθώς δεν αποτελούν θέμα σχολιασμού στο παρών κείμενο, παρόλο που όλα τους ανεξαιρέτως έχουν πλεονεκτήματα αλλά και μειονεκτήματα. Αντίθετα, όταν αναφερόμαστε σε μολύβια και ερματισμό, θα εννοούμε τα κλασσικά στρογγυλά με την εγκοπή και τα οποία υπάρχουν σε όλα τα καταστήματα ειδών αλιείας σε διάφορες συσκευασίες και τα οποία καλύπτουν σχεδόν εξ ολοκλήρου τις ανάγκες μας.
Το κλειδί της εγγλέζικης τεχνικής, είναι να κατανοήσουμε πως και με ποιο τρόπο, τα διάφορα ερματίσματα επηρεάζουν την ταχύτητα με την οποία θα φτάσει το δόλωμα στο επιθυμητό βάθος και πως αυτό θα επηρεαστεί από το ρεύμα σε σχέση πάντα με την τελική παρουσίαση, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ένα πολύ σημαντικό παράγοντα: από την ώρα που θα πέσει το δόλωμα στο νερό, πότε πραγματικά είναι σε θέση να δουλεύει...
Αντί για την ώρα να παρουσιάσουμε διάφορα ερματίσματα, θα τα χωρίσουμε σε τρεις βασικούς τύπους:
On the drop, bulk και τέλος συνδυασμούς αυτών των δύο. Ξεκαθαρίζοντας με απλά λόγια τη σημασία τους, να αναφέρουμε πως όταν λέμε on the drop, εννοούμε το προοδευτικό ή μη άπλωμα των μολυβιών σε ίση ή μη απόσταση μεταξύ τους. Το bulk από την άλλη, αφορά συγκεντρωμένο το μεγαλύτερο βάρος του ερματίσματος σε κάποιο σημείο σε μια σχέση περίπου 3 προς 1 με το υπόλοιπο 1 να είναι πάλι bulk δλδ., διπλό bulk. Εδώ, δεν μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα η φινέτσα της αρματωσιάς μας και προτείνεται κυρίως για αρματωσιές που χρησιμοποιούνται σε καταστάσεις έντονου ρεύματος ή σε νερά με πολύ βάθος. Τρίτο και τελευταίο είναι όπως είπαμε ο συνδυασμός των δύο δλδ., bulk με droppers όπου υπάρχει συγκεντρωμένο ερμάτισμα σε κάποιο σημείο της αρματωσιάς μας και απλωμένα μολύβια ή συγκεντρωμένα σε ομάδες των δυο – τριών αλλά απλωμένα όπως π.χ., είναι το ερμάτισμα του παράμαλλου, το οποίο και θα δείξουμε παρακάτω.
Όσο πιο κοντά βρίσκεται το bulk ή το dropper στο αγκίστρι μας, τόσο μεγαλύτερη ευαισθησία έχουμε στο τσίμπημα, ενώ από την άλλη το αρνητικό του συγκεκριμένου στησίματος έγκειται στο γεγονός πως είναι πιο πιθανό το υποψήφιο θήραμα να αντιληφθεί την παγίδα και να φτύσει το δόλωμα.
Η τοποθέτηση όμως και το μέγεθος του ή των βαριδιών είναι μια συμβιβαστική λύση μεταξύ ευαισθησίας και παρουσίασης χωρίς να θορυβείς τα ψάρια. Μερικές φορές ακόμα και ένα πολύ μικρό βαριδάκι κοντά στο αγκίστρι μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη παρουσίαση.
Τυπικά, on the drop χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε να έχουμε πιο φυσική παρουσίαση, με αργό κατέβασμα και κίνηση σύμφωνα με το υποθαλάσσιο ή και επιφανειακό ρεύμα λόγω του αέρα, με την προϋπόθεση ότι αυτό δεν είναι πολύ δυνατό.
Από την άλλη, όταν κάνουμε ερματίσματα τύπου bulk, είναι όταν θέλουμε γρήγορο κατέβασμα, σε έντονο ή και πολύ ρεύμα και σε βαθιά σχετικά νερά, όπου εκεί να σημειώσουμε ότι έχουμε και την επιλογή φελλών με μεγάλα ερματίσματα που μας επιτρέπουν θεωρητικά απεριόριστους συνδυασμούς.
Με λίγα λόγια, θα πρέπει να πειραματιστούμε με τις αποστάσεις ανάμεσα στα μολύβια του ερματίσματος της αρματωσιάς μας μετακινώντας τα και παρατηρώντας τις διαφορές, μέχρι να βρούμε την περίπτωση που καλύπτει τις ανάγκες του συγκεκριμένου ψαρέματος, ώστε να καταλήξουμε στη συνέχεια σε ασφαλή συμπεράσματα, ξεφεύγοντας ουσιαστικά από τα “τυπικά” ερματίσματα, τα οποία και θεωρούμε δεδομένα κυρίως χάριν ευκολίας, τα οποία όμως στερούνται αποτελεσματικότητας.
Επί τη ευκαιρία, να τονίσω πως η χρήση παράμαλλου fluorocarbon δεν αποτελεί μονόδρομο, καθώς πολλές φορές έχει αποδειχθεί πως παράμαλλα νάιλον ή coated ή ακόμα και χρωματιστά, έχουν πολύ καλύτερα αποτελέσματα...
Ας επανέλθουμε όμως σ’ ένα “καυτό” ζήτημα το οποίο αναφέραμε ελάχιστες γραμμές παραπάνω και αφορά φυσικά το ερμάτισμα του παράμαλλου. Θα προσεγγίσω το θέμα λίγο διαφορετικά, ξεκινώντας την αναφορά μου από συζητήσεις στις οποίες έτυχε να συμμετάσχω κατά το παρελθόν και σχεδόν το μεγαλύτερο ποσοστό ψαράδων όταν αντιμετωπίζει συνθήκες ρεύματος (το ρεύμα και η έντασή του είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα προς ανάλυση, καθώς ο καθένας μας το αντιλαμβάνεται αρκετά διαφορετικά και σίγουρα δεν μπορεί να αναλυθεί εδώ, παρά να γίνει απλή αναφορά καθώς αξίζει πολύ παραπάνω από ένα άρθρο) ή βαθιά νερά ή δεν ξέρω τι άλλο και απλά θέλει να έχει αμεσότητα στο τσίμπημα, κονταίνει το παράμαλλο πολλές φορές σε υπερβολικό βαθμό, καθώς η αντίληψη του ερματίσματος του παράμαλλου, αποτελεί πολλές φορές ένα ζήτημα ταμπού. Εννοώντας φυσικά, ότι το παράμαλλο δεν το πειράζεις, δένεις πάνω του ένα αγκίστρι, του κάνεις και μια ένωση με τη μάνα στο μήκος που θες και δεν το αγγίζεις, λες και πρόκειται για κάτι ιερό, κάτι απαγορευμένο και δεν επιτρέπονται καν οι οποιεσδήποτε συζητήσεις – επεμβάσεις γύρω από αυτό.
Επειδή όμως κάποιοι έχουν διαφορετική άποψη περί ερματίσματος του παράμαλλου, σε πολλές περιπτώσεις και ανάλογα με την εμπειρία τους και το πως αντιλαμβάνονται κάθε φορά τις συνθήκες ψαρέματος, δεν το αφορίζουν αλλά αντίθετα το ερματίζουν και έχουν τεράστια βελτίωση στα αποτελέσματά τους.
Ο ερματισμός του παράμαλλου φυσικά δεν ξεφεύγει από τη γενική εικόνα της παρουσίασης, αντίθετα προσθέτει θετικά και βασίζεται πάνω σ’ αυτή. Ξεκινώντας την αναφορά αυτή, να συμπληρώσω πως το παράμαλλο για να ερματιστεί, θα πρέπει πρώτα να έχει δεθεί στην άκρη του το αγκίστρι και να είναι ενωμένο με τη μάνα της αρματωσιάς μας, δλδ., να βρίσκεται στο τελικό στάδιο στησίματος. Το μήκος παραμένει ως έχει, δλδ., κοντά στα δυο μέτρα ή και μεγαλύτερο κι αυτό φυσικά για να κρατήσουμε την παρουσίαση μέσα στο νερό πάντα σε σχέση με το υπόλοιπο κομμάτι της αρματωσιάς μας.

Ο πιο εύκολος τρόπος να τοποθετηθούν τα μολύβια πάνω στο παράμαλλο, είναι να περαστεί το αγκίστρι σε κάποιο σταθερό σημείο (κρίκος βαριάς τσάντας) για να μπορούμε να το τεντώνουμε ώστε να τοποθετήσουμε πάνω του τα μολύβια χωρίς να γλιστράνε σε περίπτωση τάσης, είτε από μεγάλο ψάρι ή ακόμα και από επιπόλαιο σκάλωμα. Διπλώνουμε το παράμαλλο στη μέση, χωρίς φυσικά να το τσακίσουμε και τραβώντας το να τεντώσει, τοποθετούμε ένα πολύ μικρό μολύβι π.χ. της τάξης του 0,070 γραμ., (μπορούμε να τοποθετήσουμε οποιαδήποτε μολύβια κάτω του 0,10 γραμ., που έχουμε στη μολυβοθήκη μας και διαθέτουν την αντίστοιχη εγκοπή ώστε να ταιριάζει στη διάμετρο του παράμαλλου που έχουμε εκείνη τη στιγμή) κλείνοντας το με το πενσάκι μας για να σταθεροποιηθεί στη θέση που το βάλαμε. Τεντώνουμε πάλι το παράμαλλο αφού προηγουμένως βρούμε τη μέση από το αγκίστρι μέχρι το μολύβι που βάλαμε και τοποθετούμε άλλο ένα μολύβι της επιλογής μας. Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο από το πρώτο μολύβι μέχρι την ένωση με τη μάνα και καταλήγουμε να έχουμε μολύβια μικρού βάρους σε τρία ίσης απόστασης σημεία πάνω στο παράμαλλο.
Οι συνδυασμοί από το σημείο αυτό και μετά είναι πρακτικά πολλοί και απλά θα κάνω μια αναφορά σε μερικούς οι οποίοι πάντα έχουν άμεση σχέση με το υπόλοιπο ερμάτισμα και τον τρόπο με τον οποίο ο καθένας το αντιλαμβάνεται. Ξεκινώντας από το πάνω μολύβι προς το αγκίστρι, οι επιλογές ερματίσματος είναι σε μονά μολύβια όπως αναφέραμε παραπάνω, σε δυάδες, τριάδες ακόμα και κλιμακωτά είτε προς τα κάτω είτε προς τα πάνω ακόμα και με διαφορετικά μεγέθη. Π.χ., μια τριάδα πάνω, στη μέση δύο και κοντά στο αγκίστρι ένα μολύβι. Δεν θα αναφέρω περισσότερα, καθώς θεωρώ πως το θέμα ξεφεύγει και όπως έγραψα παραπάνω οι συνδυασμοί είναι απεριόριστοι, θα πω όμως πως το μόνο ζήτημα που χρειάζεται προσοχή, είναι το τέντωμα του παράμαλλου όταν τοποθετούμε μολύβια, γιατί λόγω υλικού (fluorocarbon) έχουν την τάση να γλιστράνε προς τα κάτω και να φεύγουν από τη θέση τους. Επίσης, η ομαδοποίηση των μολυβιών, πάλι με τέντωμα, συμβάλλει στην αποφυγή του γλιστρήματος. Αυτό, δεν συμβαίνει φυσικά σε νάιλον παράμαλλο το οποίο συμπεριφέρεται καλύτερα στο πρόβλημα αυτό, αν και προσωπικά το κάνω σε όλα τα είδη παράμαλλου που χρησιμοποιώ και μ’ αυτό τον τρόπο δεν ανησυχώ για τυχόν μετακινήσεις.
Επί τη ευκαιρία, να τονίσω πως η χρήση παράμαλλου fluorocarbon δεν αποτελεί μονόδρομο, καθώς πολλές φορές έχει αποδειχθεί πως παράμαλλα νάιλον ή coated ή ακόμα και χρωματιστά, έχουν πολύ καλύτερα αποτελέσματα.
Τέλος, ένας ακόμη λόγος για τον οποίο ερματίζουμε ένα παράμαλλο είναι γιατί σε συνθήκες ρεύματος, επειδή ο φελλός μας λόγω όγκου “τρέχει” πιο μπροστά από το αγκίστρι με το δόλωμα, αυτό έχει ως αποτέλεσμα το τελευταίο να σηκώνεται αρκετά ψηλότερα από το βάθος που έχουμε επιλέξει να βρίσκεται και να κινείται. Ερματίζοντας το παράμαλλο, μικραίνει η γωνία με το φελλό και το δόλωμα κινείται λίγο πιο χαμηλά χωρίς να χάνει σε παρουσίαση και ευαισθησία. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως, το ερμάτισμα δεν είναι αρκετό και ίσως χρειαστεί να μετακινήσουμε ανάλογα το στόπερ στη μάνα προς τα πάνω, δίνοντας έτσι λίγο βάθος περισσότερο. Το πόσο θα το μετακινήσουμε και αν χρειάζεται, είναι κάτι που θα το κρίνουμε εκείνη τη στιγμή ανάλογα το ρεύμα και πάντα κατά λίγα εκατοστά κάθε φορά, ώστε να είναι ελεγχόμενο για να τσεκάρουμε σταδιακά το αποτέλεσμα.
Η γενική φιλοσοφία παρουσίασης του δολώματος σε σχέση με το συνολικό ερμάτισμα, τις συνθήκες που επικρατούν εκείνη τη στιγμή και το ερμάτισμα του παράμαλλου, ισχύουν ακόμα και στο ψάρεμα με την τεχνική του Bolognese και πολλές φορές μάλιστα, απαιτείται.
Αρματωσιές Drop - Bulk...
Κλείνοντας το άρθρο αυτό, να σημειώσω πως τα παραπάνω, αποτελούν απλώς μια μικρή άποψη, δίνοντας τροφή για σκέψη σε πιο σύνθετα ερματίσματα, καθώς μέσα από λίγες γραμμές είναι πρακτικά αδύνατο να αναλυθούν και ταυτόχρονα να τεκμηριωθούν οι ουσιαστικά άπειροι συνδυασμοί που απορρέουν, συνδυάζοντας ταυτόχρονα όλες τις συνθήκες που ενδεχομένως θα προκύψουν στα ψαρέματά μας...