Εγγλέζικο ψάρεμα... Με εγγλέζικο ή bolognese καλάμι;

Αξιολόγηση Χρήστη: 5 / 5

Αστέρια ΕνεργάΑστέρια ΕνεργάΑστέρια ΕνεργάΑστέρια ΕνεργάΑστέρια Ενεργά
 
Το καλάμι bolognese, εν δράσει...
Κείμενο - φωτογραφίες: Γιάννης Γιατράκος

Το τελευταίο διάστημα στον κύκλο των ψαράδων, επικρατεί μια σύγχυση ανάμεσα στην επιλογή του καταλληλότερου καλαμιού για την τεχνική του εγγλέζικου με στόχο τα μεγάλα θηράματα. Στη μια πλευρά, βρίσκονται οι φανατικοί υποστηρικτές της εγγλέζικης τεχνικής που ισχυρίζονται πως τα τρίσπαστα εγγλέζικου τύπου καλάμια είναι τα πιο ιδανικά στη μάχη με τα μεγάλα ψάρια, ενώ στην άλλη πλευρά υπάρχει μια μικρή μερίδα ψαράδων, που υποστηρίζουν με πάθος την αξεπέραστη δύναμη των καλαμιών bolognese. Η αλήθεια όμως, βρίσκεται κάπου στη μέση.

Βράχια και εγγλέζικο καλάμι...

Πριν αρχίσουμε ωστόσο να περιγράφουμε τα υπέρ και τα κατά των δύο αυτών καλαμιών, θα πρέπει να πούμε, για όσους δεν γνωρίζουν, λίγα λόγια γι’ αυτές τις τόσο διαφορετικές τεχνικές του εγγλέζικου και του bolognese. Η τεχνική του εγγλέζικου ψαρέματος, χρησιμοποιείται κυρίως για ψάρεμα σε απόσταση, με αέρα ή με ρεύματα. Αυτό φυσικά δεν αποκλείει πως έχουμε πει και σε παλαιότερα άρθρα, άλλες συνθήκες, όπως την απουσία ρεύματος ή αέρα, ρηχά ή βαθιά νερά, με σταθερή ή συρόμενη αρματωσιά. Από την άλλη, η τεχνική του bolognese, χρησιμοποιείται κυρίως σε ψαρέματα απίκο, όπως σε λιμάνια ή απότομες αποχές, με βασική διαφορά τη χρήση bolognese φελλού, σταθερού ή συρόμενου, ανάλογα το βάθος. Τι γίνεται όμως, όταν αποφασίσουμε να συνδυάσουμε μεταξύ τους αυτές τις δύο διαφορετικές τεχνικές, κάνοντας χρήση μόνο των υπέρ από την κάθε μία; Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε ένα bolognese καλάμι εκμεταλλευόμενοι το μεγάλο του μήκος και κατ’ επέκταση την παραβολή του σε συνδυασμό μ’ έναν εγγλέζικο φελλό; Η απάντηση είναι πως μπορούμε να το κάνουμε, κάτι που στην πραγματικότητα γίνεται κατά κόρον εδώ και πολλά χρόνια στη γειτονική μας χώρα, την Ιταλία. Τα καλάμια bolognese μήκους 5, 6 ή και 7 μέτρων, χρησιμοποιούνται ευρέως στο ψάρεμα με την εγγλέζικη τεχνική, με σταθερές ή συρόμενες εγγλέζικες αρματωσιές φυσικά. Στη συνέχεια λοιπόν, θα προσπαθήσω όσο πιο απλά γίνεται, να σας μεταφέρω τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα αυτών των διαφορετικών τρόπων ψαρέματος, έτσι ώστε να μπορείτε πλέον να κάνετε την επιλογή σας, όχι στα τυφλά αλλά βάσει των αναγκών σας στο ψάρεμα.

Ο Στέλιος, με μια καλή τσιπούρα που βγήκε με εγγλέζικο καλάμι...

Συνθήκες ψαρέματος
Για να κατανοήσουμε καλύτερα τις ανάγκες του ψαρέματος με την εγγλέζικη τεχνική, θα παρουσιάσουμε αναλυτικά διάφορες συνθήκες ψαρέματος, δίνοντας σας να καταλάβετε πότε μπορείτε να ψαρέψετε καλύτερα είτε χρησιμοποιώντας εγγλέζικα είτε bolognese καλάμια.

Τσιπούρες με εγγλέζικο και bigattini...

Έντονος επιφανειακός αέρας
Σε συνθήκες με έντονο επιφανειακό αέρα, ένα καλάμι τύπου bolognese είναι αρκετά δύσκολο έως αδύνατο να ψαρευτεί χωρίς να μας κουράσει, αντίθετα από ένα εγγλέζικου τύπου καλάμι, το οποίο είναι κατά πολύ κοντύτερο. Φυσικά, μιλάμε για bolognese καλάμια, μήκους 6 – 7 μέτρων σε σύγκριση με εγγλέζικα καλάμια μήκους από 3,90 έως 4,20 μέτρων το πολύ. Στην πράξη, έχοντας τον αέρα να φυσάει από την πλάτη μας με ένταση 5 – 6 μποφόρ,  είναι αρκετά επίπονο να προσπαθείς να σηκώσεις ένα εξάμετρο καλάμι bolognese έχοντας ταυτόχρονα στην άκρη του παράμαλλου ένα μεγάλο ψάρι. Στην περίπτωση αυτή, το κοντύτερο εγγλέζικο καλάμι υπερτερεί κατά πολύ από το bolognese, κυρίως για την άνεση που μας προσφέρει στη μάχη με τα ψάρια.

Όταν η μορφολογία του τόπου, επιβάλλει να ψαρέψουμε σε κοντινή απόσταση από το σημείο που καθόμαστε, η χρήση bolognese καλαμιού είναι η ιδανικότερη επιλογή. Σε έμπειρα χέρια, ένα καλάμι bolognese αναδεικνύει με άριστο τρόπο όλα του τα ατού…

Ι. Γιατράκος
Συνθήκες χωρίς την παρουσία αέρα

Σε περιπτώσεις χωρίς έντονο αέρα, μπορούμε να ψαρέψουμε με άνεση χρησιμοποιώντας καλάμια bolognese μήκους ακόμα και 7 μέτρων, αν φυσικά το κρίνουμε αναγκαίο. Στην περίπτωση αυτή, αν μπορούμε να συνδυάσουμε κι άλλες περιστάσεις οι οποίες μας ευνοούν, τότε καλό θα είναι να εκμεταλλευτούμε τη χρήση των καλαμιών αυτών.

Ο Δημήτρης με εγγλέζικο καλάμι, σε ρηχά νερά...

Ψάρεμα σε μεγάλη απόσταση
Ψαρεύοντας σε μεγάλες αποστάσεις, μπορούμε να πούμε με σιγουριά πως κι εδώ τα εγγλέζικου τύπου καλάμια υπερτερούν σε σχέση με τα bolognese. Οι λόγοι είναι αρκετοί όπως θα δούμε παρακάτω, ξεκινώντας αρχικά από το γεγονός πως τα καλάμια bolognese δεν είναι καλάμια πετάγματος φελλών σε μακρινές αποστάσεις, γιατί κινδυνεύουν να σπάσουν σε μια δυνατή βολή. Τα καλάμια bolognese δεν είναι κατασκευασμένα για δυνατές βολές και καλό θα είναι να το αποφεύγουμε.
Ένας άλλος λόγος που προτιμάμε να ψαρεύουμε σε μεγάλες αποστάσεις με εγγλέζικα καλάμια, είναι η γωνία καρφώματος. Το καλάμι bolognese, λόγω μεγάλου μήκους χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη διαδρομή για να καρφώσει σε σχέση μ’ ένα εγγλέζικο, με αποτέλεσμα να μην είναι τόσο άμεσο – γρήγορο το κάρφωμά του. Στη συνέχεια, προσπαθώντας να ελέγξουμε ένα ψάρι από μακρινή απόσταση, οι χειρισμοί μας στα φρένα και στη συνέχεια στην πάλη με το ψάρι, είναι πιο λεπτοί μ’ ένα εγγλέζικο απ’ ότι μ’ ένα bolognese καλάμι.

Ψαριά με εγγλέζικο, σε εξωτερικό μέρος λιμενοβραχίονα...

Ψάρεμα σε κοντινή απόσταση
Όταν η μορφολογία του τόπου, επιβάλλει να ψαρέψουμε σε κοντινή απόσταση από το σημείο που καθόμαστε, η χρήση bolognese καλαμιού είναι η ιδανικότερη επιλογή. Σε έμπειρα χέρια, ένα καλάμι bolognese αναδεικνύει με άριστο τρόπο όλα του τα ατού. Πιο συγκεκριμένα, η μεγάλη του παραβολή είναι αυτή που όχι μόνο θα κουράσει, αλλά θα εξουθενώσει ένα μεγάλο θήραμα, σε σημείο που η απόχη κάθε φορά που θα μπαίνει στο νερό, απλά θα σφραγίζει με τον καλύτερο τρόπο τον επίλογο της μάχης. Αντίθετα, ένα εγγλέζικο καλάμι, θα δώσει σαφώς περισσότερα περιθώρια στο ψάρι να αντιδράσει, αφήνοντάς το να κάνει και λίγο "τα δικά του" παρατείνοντας την αγωνία μας μέχρι τη στιγμή του αποχιάσματος, όπου ακόμα κι εκεί έχει κάποιες ελάχιστες ελπίδες την τελευταία στιγμή να απελευθερωθεί. Μ’ ένα καλάμι bolognese, πραγματικά δεν έχει καμία ελπίδα, για τον απλούστατο λόγο ότι φτάνοντας το ψάρι στον αφρό, είναι ολοκληρωτικά παραδομένο και απλώς ακόμα κολυμπάει.

Από βραδινό ψάρεμα σαργού...

Ρηχά νερά
Αν τώρα συναντήσουμε τις εξής συνθήκες:  έντονος αέρας, ψάρεμα σε μεγάλη απόσταση και ρηχά νερά, τότε θα διαπιστώσουμε πως τα εγγλέζικου τύπου καλάμια υπερτερούν στη μάχη με μεγάλα ψάρια. Σε ρηχούς βυθούς, όπου το ψάρι προσπαθεί να κρυφτεί επιπόλαια ή επιδιώκει να τρίψει και να κόψει το παράμαλλο που το κρατά αιχμάλωτο, ένα κοντό εγγλέζικο καλάμι θα λειτουργήσει πολύ καλύτερα απ’ ότι ένα μακρύ bolognese.

Η δύναμη του bolognese καλαμιού, στην εγγλέζικη τεχνική...

Βαθιά νερά
Σε νερά όπου η πρώτη αποχή βρίσκεται πολύ κοντά μας και το βάθος μεγαλώνει απότομα, η χρήση bolognese καλαμιού είναι η καλύτερη επιλογή. Ειδικότερα, αν μας ευνοεί και η απουσία αέρα, τότε εκμεταλλευόμενοι ένα μεγάλου μήκους καλάμι bolognese, μπορούμε να ψαρέψουμε με άνεση σχεδόν οποιοδήποτε μεγάλο ψάρι. Το άμεσο κάρφωμα λόγω μεγάλου μήκους και μικρής απόστασης σε σχέση με την παραβολή του καλαμιού, είναι ένας απίστευτος συνδυασμός λειτουργικότητας και δύναμης. Σε τέτοια σημεία, ειδικότερα αν το βάθος είναι ελάχιστα μεγαλύτερο (1 ή 2 μέτρα το πολύ) από το μήκος του καλαμιού μας, η χρήση σταθερής εγγλέζικης αρματωσιάς είναι αξεπέραστη. Δεν αποκλείουμε φυσικά τη χρήση συρόμενης αρματωσιάς σε βαθιά νερά, αντίθετα τη χρησιμοποιούμε το ίδιο καλά με τη σταθερή, αν οι συνθήκες το επιβάλλουν. Αν αντί για καλάμι bolognese χρησιμοποιούσαμε εγγλέζικου τύπου, η αρματωσιά μας θα ήταν σίγουρα συρόμενη με ότι μειονεκτήματα αυτό συνεπάγεται, όπως μέτρια παρουσίαση δολώματος σε σύγκριση με τη σταθερή, μειωμένη αντίδραση στο τσίμπημα κ.ά. Μια άλλη παράμετρος στην οποία κατά την προσωπική μου γνώμη υπερτερεί ένα καλάμι bolognese, είναι τα βαθιά νερά με άγρια σύσταση βυθού. Το bolognese καλάμι λόγω μήκους, δεν επιτρέπει στο ψάρι να κινείται όπως αυτό θέλει, γιατί η δύναμη που ασκείται πάνω του μέσω του παράμαλλου είναι ασύγκριτα μεγαλύτερη από αυτή ενός εγγλέζικου καλαμιού, ειδικά σε κοντινές αποστάσεις, όπου το bolognese καλάμι ψαρεύει σχεδόν κάθετα.

Σε λιμάνι, με εγγλέζικη τεχνική και 6μετρο καλάμι bolognese...
Εγγλέζικο ή bolognese καλάμι;

Τόποι χωρίς άνεση χώρου
Υπάρχουν ψαρεύτρες, όπου η άνεση χώρου ειδικά πίσω μας, είναι είδος πολυτελείας. Σε σημεία όπου υπάρχουν ψηλά βράχια, δέντρα ή άλλα εμπόδια είναι αδύνατον να ψαρέψουμε με μεγάλου μήκους καλάμια. Εκεί, επιλέγουμε φυσικά τα κοντύτερα εγγλέζικου τύπου έτσι ώστε να μην ταλαιπωρούμαστε από τα εμπόδια αυτά, αλλά και να μπορούμε με σχετική άνεση να ψαρεύουμε χωρίς να κινδυνεύει ο εξοπλισμός μας από σπασίματα ή άλλες φθορές.
Με βάση τα παραπάνω, γνωρίζοντας την μορφολογία του βυθού από προηγούμενα ψαρέματα και με βάση τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν εκείνη την στιγμή μπορείτε αν πάσα στιγμή να  επιλέξετε το πιο κατάλληλο καλάμι για την τεχνική του εγγλέζικου. Βέβαια πέρα από όλα αυτά πρέπει να επισημάνουμε ότι όποιο είδος καλαμιού και αν επιλέξουμε, ανάλογα τα χαρακτηριστικά του, μπορούμε να ψαρέψουμε με λεπτές ή χοντρές διαμέτρους μάνας - παράμαλλου. Άρα δεν είναι σωστή η αντίληψη ότι μόνο τα εγγλέζικα καλάμια μπορούν να δουλέψουν λεπτές διαμέτρους πετονιάς και τα bolognese το αντίθετο. Υπάρχουν αξιόλογα εγγλέζικα και bolognese καλάμια στην ελληνική αγορά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά το καθένα, με τα οποία μπορούμε να επιλέξουμε σε ποια γκάμα διαμέτρων πετονιάς θέλουμε να κινηθούμε. Η τελική επιλογή είναι δική σας…

Σε ψαρέματα κοντινής απόστασης, το καλάμι bolognese κερδίζει σε δύναμη το εγγλέζικο...
Μικρά μυστικά
Για το τέλος, θα αναφέρω μόνο μερικές συμβουλές που ισχύουν με όποιον τρόπο και να επιλέξετε να ψαρέψετε:

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ ρίχνοντας την αρματωσιά μας στο νερό είτε κοντά είτε μακριά, σταθερή ή συρόμενη, να την απλώνουμε τραβώντας την ελαφρά με το καλάμι προς όποια κατεύθυνση μας βολεύει. Αυτό θα μας εγγυηθεί ότι η αρματωσιά αλλά και το δόλωμά μας, βρίσκονται στο σωστό σημείο και ψαρεύουν, περιμένοντας το πολυπόθητο κατέβασμα του φελλού που σηματοδοτεί και το ξεκίνημα μιας καινούργιας μάχης. Στην περίπτωση που δεν κάνουμε το παραπάνω, το χάσιμο χρόνου είναι το λιγότερο που θα συμβεί, όπως το να περιμένουμε άσκοπα το ψάρι να τσιμπήσει και η αρματωσιά μας να είναι μπλεγμένη με το φελλό μας και να μην ψαρεύει. Αν είναι πολύ μπερδεμένη, χρειαζόμαστε αρκετό χρόνο για να φτιάξουμε μια καινούργια και αυτά μπορεί να συμβούν πάνω στην πιο καλή ώρα του ψαρέματος, όταν τα ψάρια τρώνε.

Ο Κυριάκος, σε νυχτερινό εγγλέζικο ψάρεμα με εγγλέζικο καλάμι και σταθερή αρματωσιά...

Στο ψάρεμα με καλάμι bolognese, θα πρέπει να προσέχουμε όταν το ψάρι βρίσκεται πολύ κοντά στην απόχη, να μην δουλεύουμε το ψάρι κάθετα αλλά πλάγια, γιατί δημιουργούμε ιδανικές συνθήκες για σπάσιμο κάποιου στελέχους του. Το ίδιο φυσικά ισχύει και στα εγγλέζικου τύπου καλάμια, απλώς εδώ είναι πιο δύσκολο να συμβεί λόγω μικρότερου μήκους. Φυσικά, εάν υπάρχει δεύτερο άτομο που είναι κοντά και μπορεί να βάλει το ψάρι στην απόχη, τα πράγματα είναι  πιο εύκολα χωρίς ιδιαίτερους κινδύνους.

Σε ψάρεμα από βραχώδεις τοποθεσίες, να μην ξεχνάμε να βάζουμε τη μύτη του καλαμιού μας μέσα στο νερό ειδικότερα αν οι συνθήκες το επιβάλλουν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως ότι ισχύει στα εγγλέζικα καλάμια με ρεύμα αντίθετο από τον επιφανειακό αέρα, ισχύει και στη χρήση bolognese καλαμιού, ίσως και με καλύτερα αποτελέσματα. Ειδικότερα, αν ψαρεύουμε κοντά και δεν θέλουμε να φαινόμαστε στα ψάρια που βρίσκονται από κάτω μας, μπορούμε να τραβηχτούμε πιο μέσα στα βράχια, έχοντας το πλεονέκτημα του μεγαλύτερου μήκους του bolognese, για να βυθίσουμε τη μύτη του μέσα στο νερό και να αποφύγουμε τη μεγάλη κοιλιά που δημιουργείται στη μάνα της αρματωσιάς από το ρεύμα ή και τον αέρα.

Κλασσικό bolognese, στο λιμάνι του Λαυρίου και θηράματα κέφαλους...

Το μεγάλο ατού στην καθαρόαιμη τεχνική του bolognese
Το μεγάλο προσόν του bolognese καλαμιού, βρίσκεται κυρίως στο μεγαλύτερο μήκος του σε σχέση με αυτό ενός εγγλέζικου καλαμιού και στον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να δουλέψουμε με άνεση τους bolognese φελλούς. Κοντράροντας ένα φελλό bolognese στο ρεύμα, πάντα σε σχέση με το μήκος του καλαμιού μας, έχουμε το πλεονέκτημα ότι ο φελλός μας δεν βυθίζεται, όπως αντίθετα θα συνέβαινε μ’ έναν εγγλέζικο φελλό, αλλά θα παρατηρήσουμε πως βγαίνει ελάχιστα έξω από το νερό. Σε συνδυασμό με το ελαφρύ λύγισμα της μύτης του καλαμιού μας, η παραπάνω ενέργεια έχει σαν αποτέλεσμα η αρματωσιά μας να βρίσκεται ακριβώς στο σημείο που θέλουμε και να αντιλαμβανόμαστε τα τσιμπήματα κατευθείαν στην κορυφή του. Αυτό στη "γλώσσα" μας, μεταφράζεται σαν αμεσότητα στο τσίμπημα και κυρίως σε ευαισθησία ακόμα και στο πιο ανεπαίσθητο άγγιγμα στο δόλωμά μας.

Ο Στέλιος και οι τσιπούρες του, με εγγλέζικο καλάμι, συρόμενη αρματωσιά και δόλωμα ...bigattini!
Η τσιπούρα, λόγω της προτίμησής της στο bigattini, συχνά πέφτει στην παγίδα του...

Το παραπάνω άρθρο, έχει δημοσιευτεί στο περιοδικό "Ψαρεύω"

Χειροποίητα καλάμια ψαρέματος,

επισκευές & ανακατασκευές

με την υπογραφή Yiannis Giatrakos

Get in Touch

Custom Rods

AΣμολένσκυ 3 Ν. Φάληρο

Πειραιάς, Τ.Κ. 18547

T+30 6955 856376